Các đại biểu dự Hội nghị

Báo cáo sơ bộ kết quả khai quật di chỉ Mái đá Ngườm xã Thần Sa, huyện Võ Nhai năm 2024 của Viện Khảo cổ học cho thấy: Mái đá Ngườm là một địa điểm được nghiên cứu từ rất sớm. Năm 1982, địa điểm này đã được xếp hạng Di tích cấp quốc gia. Sưu tập hiện vật khai quật tại Mái đá Ngườm có những loại hình hiện vật đá rất đặc sắc và độc bản trong nghiên cứu giai đoạn hậu kỳ Đá cũ ở Việt Nam, cho thấy tính độc đáo trong quá trình tiến hóa của các phương pháp, kỹ thuật chế tác cũ mà chưa hề bắt gặp trong bất kỳ một di tích Đá cũ nào ở Việt Nam. Với kết quả nghiên cứu mới, cập nhật từ cuộc khai quật năm 2017 và năm 2024, di chỉ này xứng đáng được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt. 

Hiện vật thu thập được trong quá trình khai quật tại di chỉ Mái đá Ngườm

Cùng với các phát hiện hóa thạch động vật biển trong các hang động thì tại đây cũng đã phát hiện gần 40 di tích khảo cổ học hang động và mái đá có những đặc điểm tương đồng về kỹ thuật chế tác và dụng cụ mảnh tước tu chỉnh giống với kỹ nghệ Ngườm. Đây là nơi duy nhất ở nước ta vừa bao hàm các giá trị nổi bật toàn cầu về cảnh quan địa chất và di sản văn hóa vật chất thời đại Đá cũ của thế Cánh Tân muộn. Có thể nói, Mái đá Ngườm mang trong mình những giá trị tầm khu vực trong nghiên cứu thời đại Đá cũ ở Việt Nam và châu Á. Bên cạnh Mái đá Ngườm, huyện Võ Nhai có nhiều địa điểm hang động và mái đá còn nhiều tiềm năng để nghiên cứu khảo cổ học. Chính vì vậy việc tiếp tục mở rộng điều tra các di tích phân bố gần mái đá Ngườm và trong huyện Võ Nhai cần thực hiện sớm để có kế hoạch nghiên cứu cụ thể đồng thời tiến tới phát huy giá trị quần thể các di tích ở đây.

Tại Hội nghị, các nhà nghiên cứu, nhà khoa học đánh giá rất cao giá trị của di chỉ khảo cổ Mái đá Ngườm và những hiện vật đã thu thập được trong quá trình khai quật. Các nhà nghiên cứu, nhà khoa học kiến nghị tỉnh bảo tồn tại chỗ đối với di chỉ; xây dựng hồ sơ đề nghị công nhận di tích khảo cổ cấp quốc gia đặc biệt đối với di chỉ Mái đá Ngườm và công nhận bảo vật quốc gia đối với các hiện vật thu thập được; đồng thời đề nghị tỉnh quan tâm đến vấn đề bảo vệ môi trường để giữ gìn cảnh quan di tích.

Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh và các nhà khoa học chia sẻ thông tin của các hiện vật giá trị thu thập được từ di chỉ Mái đá Ngườm

Phát biểu tại Hội nghị, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Trịnh Việt Hùng bày tỏ vui mừng phấn khởi về những kết quả rất có giá trị sau quá trình khai quật di chỉ Mái đá Ngườm. Đánh giá cao những ý kiến tâm huyết và tiếp thu tối đa những đóng góp của các nhà khoa học, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các nhà khoa học, nhà nghiên cứu khảo cổ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ tỉnh đề nghị cấp có thẩm quyền sớm công nhận di chỉ Mái đá Ngườm và khu di tích Thần Sa là di tích cấp quốc gia đặc biệt, công nhận các hiện vật thu thập được là bảo vật quốc gia; tiếp tục đồng hành, hỗ trợ tỉnh xây dựng quy hoạch khu di tích Mái đá Ngườm và Thần Sa xứng tầm giá trị; đồng thời đề nghị các nhà khoa học hỗ trợ tỉnh lan tỏa những giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể của di chỉ Mái đá Ngườm rộng rãi trên cả nước và ra thế giới.